Vaststellingsovereenkomst relatiebeding

Nadelige bedingen in de vaststellingsovereenkomst zijn doorgaans het concurrentiebeding, het geheimhoudingsbeding en het relatiebeding. Wat is de functie en waarde van deze bedingen in de vaststellingsovereenkomst? Hieronder volgt een uiteenzetting van het relatiebeding.

Het relatiebeding

Het  is afgeleid van het concurrentiebeding. Het relatiebeding lijkt daarmee op het concurrentiebeding en wordt daarom ook vaak teruggevonden in de vaststellingsovereenkomst. Een relatiebeding heeft betrekking op het contact tussen de werknemer die bij zijn aanstaande ex-werkgever vertrekt en het klantenbestand van deze werkgever.

De vertrekkende werknemer wordt verboden om zakelijke banden aan te halen met het klantenbestand van zijn aanstaande ex-werkgever. Effectief mag de werknemer dus geen zakelijke contacten onderhouden met het klantenbestand van zijn aanstaande ex-werkgever op het moment dat de arbeidsovereenkomst komt te beëindigen.

Omdat de vaststellingsovereenkomst strekt tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst komt het relatiebeding voor in de vaststellingsovereenkomst.

Belang van de werkgever

De werkgever heeft als belang dat hij de door hem opgebouwde contacten behoudt in zijn klantenbestand. De werkgever heeft daar bepaalde financiële belangen bij. De werkgever wil namelijk dat het klantenbestand ook bij hem blijft. Als de werknemer via een vaststellingsovereenkomst vertrekt bij de werkgever verliest de werkgever toezicht op de zakelijke contacten van de ex-werknemer op dat klantenbestand.

Vandaar dat de werkgever kiest voor een relatiebeding in de vaststellingsovereenkomst om te voorkomen dat deze zakelijke contacten mogelijk verloren gaan aan een concurrent die mogelijk een nieuwe werkgever kan zijn voor de werknemer.

Een andere reden is dat de werknemer kennis heeft opgedaan over de sector en het klantenbestand waardoor hij zelf ondernemende aspiraties heeft en in het kader van zijn dienstverband een relatie heeft opgebouwd met dat klantenbestand.

Daarom heeft de werkgever baat bij een relatiebeding om te voorkomen dat zijn vertrekkende werknemer een eigen bedrijf begint en het klantenbestand van zijn ex-werkgever meeneemt naar zijn eigen bedrijf. Een vaststellingsovereenkomst met daarin een relatiebeding betekent dus dat de werkgever zichzelf beschermt tegen bestaande of opkomende concurrenten.

Belang van de werknemer

Een werknemer heeft het belang dat hij werkzaam wil blijven binnen dezelfde sector en zal daarbij logischerwijs in contact kunnen komen met het klantenbestand van zijn ex-werkgever. Een relatiebeding betekent voor de werknemer dat er altijd gevaar op de loer ligt voor een mogelijk onbedoelde schending van het relatiebeding.

In de vaststellingsovereenkomst wordt het relatiebeding haast altijd gekoppeld aan een boete. Als de werknemer het relatiebeding schendt kan de ex-werkgever dus een boete aan hem opleggen.

De werknemer loopt dus het risico op een grote boete en wordt effectief beperkt in zijn bewegelijkheid op de arbeidsmarkt. Dit is helemaal het geval indien de werknemer ervoor kiest om een eigen bedrijf te beginnen waarbij de kans aanwezig is dat hij hetzelfde klantenbestand of delen daarvan zal gaan benaderen voor de diensten van zijn bedrijf.

Het dus van belang om geen relatiebeding op te laten nemen in zijn vaststellingsovereenkomst dan wel een bestaand relatiebeding te laten schrappen door bijvoorbeeld zijn vaststellingsovereenkomst te ontbinden.

Wanneer is een relatiebeding toegestaan?

• Wanneer u meerderjarig bent. Dat betekent dat u 18 jaar of ouder moet zijn voordat er gesproken kan worden van een geldig relatiebeding;
• U mag slechts worden gekoppeld aan een vast contract. Controleer dus altijd of er sprake is van een vaste arbeidsovereenkomst of een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd.
• Dient schriftelijk te zijn opgenomen in uw arbeidsovereenkomst. Het relatiebeding moet dus op hetzelfde document staan dat bekend staan als uw arbeidsovereenkomst. Controleer uw arbeidsovereenkomst op deze voorwaarde.
• Controleer uw vaststellingsovereenkomst dus op de bovenstaande voorwaarden. Als er niet is voldaan aan deze voorwaarden is het opnemen van een relatiebeding in de vaststellingsovereenkomst niet toegestaan. Laat uw vaststellingsovereenkomst daarom nakijken.

Wat is een goed relatiebeding?

Relatiebedingen zijn relatief vaag van aard. De werkgever heeft hier vooral voordeel van omdat het onduidelijk is wat er wordt verstaan onder een ‘relatie’. Relaties van de werkgever mogen namelijk niet benaderd worden door de vertrekkende werknemer. Het is daarom verstandig om een actuele lijst te laten opnemen van de relaties van de werkgever. Hiermee heeft de werknemer altijd een duidelijk afgebakende lijst met relaties waarmee contact niet is toegestaan.

Mocht er een niet-afgebakende klantenbestand wordt aangeduid in het relatiebeding weet de werknemer nooit welke relaties deel uitmaken van het klantenbestand. Verder kan hij, nadat de vaststellingsovereenkomst is ondertekend, niet weten welke nieuwe klanten zijn toegevoegd als relaties of welke relaties geen deel meer uitmaken van het klantenbestand van zijn ex-werkgever. Met een goed afgebakend relatiebeding kan de werknemer ook veilig ondernemen.

Als hij weet welke contacten zich onrechtmatig zijn weet hij ook welk klantenbestand wel benaderd mag worden voor de diensten van zijn bedrijf. Een vaststellingsovereenkomst met een goed afgebakend relatiebeding kan daarmee zomaar de start zijn van een succesvol bedrijf.