Ontslag wegens verwijtbaar handelen

Is ontslag wegens verwijtbaar handelen of nalaten realistisch voor cumulatieontslag?

Kort gezegd gaat het erom dat vanaf 2020 werkgever meerdere onvoldragen ontslaggronden met elkaar mogen combineren om de arbeidsovereenkomst te laten ontbinden. Voorheen moest de werkgever een ontslaggrond kiezen en hierop zijn ontbindingsverzoek indienen bij de rechter. In deze blog staan wij stil bij de ontslaggronden die het beste met elkaar gecombineerd kunnen worden voor een succesvolle ontbinding van de arbeidsovereenkomst.

Ontslaggronden arbeidsrecht (WAB)

Alle ontslaggronden van ons arbeidsrecht zijn als volgt.

• Bedrijfseconomische redenen;
• Langdurige ziekte;
• Regelmatig verzuim;
• Ongeschiktheid van de werknemer tot het verrichten van de arbeid;
• Verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer;
• Werkweigering door ernstig gewetensbezwaar;
• Verstoorde arbeidsverhouding;
• Andere redenen;

Ontslag wegens verwijtbaar handelen of nalaten

Vandaag hebben wij het over de vijfde ontslaggrond oftewel ontslag wegens verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer.

Met deze ontslaggrond wordt beoogd om een werknemer te ontslaan omdat hij een verwijtbare handeling heeft verricht of juist iets heeft nagelaten om te doen met dezelfde mate van verwijtbaarheid. Kort gezegd heeft de werknemer iets gedaan of iets nagelaten waarvan hij had moeten weten dat het hem zou worden aangerekend.

De WAB maakt het mogelijk om met cumulatieontslag meerdere onvoldragen ontslaggronden met elkaar te combineren om de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Het is daarom van belang om te weten welke voorwaarden verbonden zijn aan deze ontslaggrond.

Voorwaarden ontslag wegens verwijtbaar handelen of nalaten

Deze ontslaggrond moet aan de volgende voorwaarden voldoen.

• Was het kenbaar voor de werknemer dat zijn handelen of gebrek daaraan Is de werknemer ongeschikt om zijn werk te doen?
• Heeft het verwijtbaar gedrag geleid tot onaanvaardbare gevolgen voor de werkgever?
• Is het ontslag buitenproportioneel ten opzichte van het ontslag?
• Is ontslag wegens disfunctioneren een goede ontslaggrond voor cumulatieontslag?

Er bestaan drie voorwaarden voor deze ontslaggrond. Omdat cumulatieontslag mogelijk is met onvoldragen ontslaggronden zou volstaan kunnen worden met het voldoen aan een criterium.

De eerste voorwaarde betekent dat de werknemer van tevoren gewezen moet zijn op het gedrag dat als verwijtbaar wordt gezien. Uit de rechtspraak blijkt dat de rechter streng toetst of de werkgever hieraan voldoet. De werkgever kan hieraan voldoen als hij gebruik maakt van standaardprotocollen die in personeelshandboeken, veiligheidsvoorschriften of huisregels zijn vastgelegd en meegegeven zijn aan de werknemer toen de arbeidsovereenkomst werd gesloten. Daarnaast moet een werknemer die de fout in gaat ook gewaarschuwd zijn voor zijn gedrag.

De tweede voorwaarde is dat sprake moet zijn van onaanvaardbare gevolgen voor de werkgever. De werkgever moet aantonen dat het gedrag van de werknemer tot deze gevolgen leiden. In de praktijk is dat bijzonder lastig. Het lijkt erop dat naar mate het werk van de werknemer verbonden is aan bepaalde risico’s op letsel of andere schade, er sneller sprake zal zijn van dergelijke gevolgen.

De derde voorwaarde is dat de persoonlijke omstandigheden geen drempel mag zijn voor het ontslag. Daarbij gaat het om omstandigheden zoals leeftijd, positie op de arbeidsmarkt, de situatie op de arbeidsmarkt of andere zaken zoals het verlies van kostwinnerschap in het gezin. Als deze punten niet bestaan of beperkt aanwezig zijn zal het ontslag kunnen blijven staan.

Conclusie

De werkgever voldoet in de regel niet snel aan een of meerdere voorwaarden. De rechter is streng op deze ontslaggrond waardoor cumulatieontslag beter op andere gronden kan worden ingediend. Wel kan deze ontslaggrond veel geld besparen voor de werkgever. Als de werkgever aantoont dat tevens sprake is van ernstige verwijtbaarheid, dan hoeft hij geen transitievergoeding uit te betalen. Cumulatieontslag met ernstige verwijtbaarheid heeft dus een hoog risico, maar kent een hoog rendement wanneer succes wordt behaald.

Contact

Bel naar 020 261 60 10 voor meer informatie over de WAB, ontslag wegens cumulatie of andere arbeidsrechtelijke onderwerpen. Onze arbeidsjuristen informeren u graag verder.