Ontslag van de ambtenaar

Het ontslagrecht voor ambtenaren levert veel vragen op omdat de rechtspositie van een ambtenaar anders is ingericht dan de positie van een werknemer. Een werknemer heeft een arbeidsovereenkomst met een particuliere werkgever terwijl een ambtenaar een arbeidsovereenkomst heeft bij een overheidswerkgever.

Het ambtenarenrecht is sinds 2020 praktischer geworden door de Wnra (Wet normalisering rechtspositie ambtenaren). Deze wet geeft aan dat het gewone arbeidsrecht zoveel mogelijk van toepassing is op ambtenaren wanneer het gaat om ontslag met wederzijds goedvinden, ontslag nemen en ontslag op staande voet.

Let wel, dit betekent niet dat iedere ambtenaar in hetzelfde ontslagregime zit. De Wnra is op het grootste deel van ambtenaren van toepassing. Daarom verschaffen wij met deze informatiepagina meer duidelijkheid voor ambtenaren die vragen hebben over ontslag krijgen, ontslag nemen en andere vragen over ontslag.

Ontslagrecht ambtenaar (Wnra of niet?)

Als ambtenaar moet u dus weten of u onder de Wnra valt. Als dat het geval is, dan is voor u het gewone ontslagrecht van toepassing. We maken daarom onderscheid tussen ambtenaren waarop de Wnra van toepassing is en de groep waarbij dat niet het geval is. De grootste groep van ambtenaren zijn ondergebracht onder de Wnra. Hieronder sommen wij op welke ambtenaren de Wnra van toepassing is.

Welke ambtenaren vallen onder de Wnra?

• Rijksambtenaren die onder een ministeriële dienst vallen, met uitzondering van het ministerie van Defensie. Daarbij kan het gaan om de Belastingdienst, IND, Dienst Justis, DUO etc;
• Ambtenaren van een College van Staat zoals de Raad van State en de Algemene Rekenkamer;
• Ambtenaren van de Staten-Generaal die geen politici zijn. Politici vallen namelijk niet onder de Wnra;
• Ambtenaren die voor een gemeente, provincie of waterschap werken;
• Ambtenaren die werkzaam zijn voor de rechtspraak, maar geen rechtsprekende functie hebben (zoals rechters en plaatsvervangende rechters);
• Ambtenaren die werken voor een organisatie die een bepaalde bedrijfstak ondersteunen. Dat zijn bijvoorbeeld de Nederlandse orde van advocaten en de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders;
• Ambtenaren die werken voor overige organisaties zoals de AFM (Autoriteit Financiële Markten), De DNB (De Nederlandsche Bank), Het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA) en het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR).

Bent u ambtenaar en valt u niet onder de Wnra? Bel dan naar 0202616010 voor advies en hulp bij ontslag voor ambtenaren.

Ontslagrecht Wnra-ambtenaar

U bent ambtenaar en u valt onder de Wnra. Hoe ziet het ontslagrecht er voor u uit?

Ontslagverzoek voor ambtenaar bij het UWV of via de rechter

De overheidswerkgever kan de arbeidsovereenkomst ontbinden bij de kantonrechter als sprake is van een geldige ontslaggrond en herplaatsing onmogelijk is. De werkgever moet voor de herplaatsing onderzoeken of u door middel scholing herplaatst kan worden. Ook kan hij een ontslagvergunning voor u aanvragen bij het UWV.

Ontslagvergunning bij het UWV

Ontslag door een reorganisatie of door langdurige ziekte. Deze ontslaggronden worden getoetst door het overheidsorgaan UWV.

Ontslag via de rechter

• Ontslag door regelmatig ziekteverzuim met vergaande gevolgen voor de bedrijfsvoering van de overheidswerkgever;
• Ontslag door een verstoorde arbeidsverhouding met de overheidswerkgever (arbeidsconflict);
• Ontslag na verwijtbaar handelen of nalaten;
• Ontslag door disfunctioneren;
• Ontslag door werkweigering vanwege gewetensbezwaren;
• Ontslag door detentie van de ambtenaar of omdat hij geen verblijfsvergunning heeft.

De overheidswerkgever dient zijn verzoek tot de rechter te baseren op bovenstaande ontslaggronden en de ontslaggrond te onderbouwen met een personeelsdossier of andere stukken.

Daarbij kan de overheidswerkgever meerdere ontslaggronden met elkaar combineren via de cumulatiegrond (de zogenoemde i-grond). De overheidswerkgever zou dus bijvoorbeeld in een arbeidsconflict kunnen beargumenteren dat sprake is van zowel een verstoorde arbeidsverhouding als disfunctioneren van de ambtenaar.

Ontslag met wederzijds goedvinden voor ambtenaren

Naast ontbinding van de arbeidsovereenkomst via de kantonrechter of ontslag via het UWV kunnen ambtenaar en overheidswerkgever zelf een einde maken aan het dienstverband. Dat heet ontslag met wederzijds goedvinden omdat beide partijen instemmen met het einde van de samenwerking. Let wel, dit is anders dan zelf ontslag nemen als ambtenaar.

Voorbeelden van de vaststellingsovereenkomst voor een ambtenaar kunt u opvragen bij onze juristen. Wij hebben al eerder vaststellingsovereenkomsten van ambtenaren onderzocht en verbeterd. Daarom hebben wij ook modellen van vaststellingsovereenkomst voor het ontslag van ambtenaren.

Wat is een vaststellingsovereenkomst voor ambtenaren?

Een vaststellingsovereenkomst is een contract waarin het einde van de samenwerking tussen ambtenaar en overheidswerkgever wordt geregeld. Daarin worden ontslagvoorwaarden opgenomen zoals de einddatum, transitievergoeding en eindafrekening. Deze beëindigingsovereenkomst is belangrijk voor ambtenaren omdat de inhoud daarvan in verhouding staat tot de ontslagvergoeding die de ambtenaar krijgt en het recht op een WW-uitkering.

Wat is een voorbeeld voor een reden van een vaststellingsovereenkomst voor een ambtenaar?

Een veelvoorkomend voorbeeld is het bestaan van een arbeidsconflict. Een overheidswerkgever kan van mening zijn dat u ongeschikt bent om de bedongen arbeid te verrichten wegens disfunctioneren. Ook kan de arbeidsrelatie verstoord zijn geraakt door andere geschillen. Werkgevers kunnen er dan voor kiezen om de samenwerking te beëindigen via een vaststellingsovereenkomst.

Kan ik als ambtenaar een vaststellingsovereenkomst krijgen voor een reorganisatie?

Ja, dat is mogelijk. De overheidswerkgever kan reorganiseren waarbij beslist wordt dat uw baan als onnodig wordt aangemerkt. De overheidswerkgever kan daarom een vaststellingsovereenkomst aan u aanbieden.

Ik ben ambtenaar, maar ben momenteel ziek. Kan de overheidswerkgever mij een vaststellingsovereenkomst geven?

Ja, dat is mogelijk. Het is van belang om de vaststellingsovereenkomst niet meteen te tekenen. De vaststellingsovereenkomst ondertekenen tijdens ziekte heeft gevolgen voor uw recht op een WW-uitkering. Raadpleeg daarom altijd een jurist om u hierbij te helpen. Bel naar 0202616010 voor onmiddellijke hulp.

Er is sprake van een arbeidsconflict tussen mij (ik ben ambtenaar) en de overheidswerkgever. Ik heb daarom een vaststellingsovereenkomst gekregen. Wat zijn nu mijn rechten als ambtenaar?

De vaststellingsovereenkomst is gegeven om een einde te maken aan de arbeidsrelatie. Een werkgever mag deze stap nemen en heeft dus geen wettelijke regel overtreden. Het vervolg is wel belangrijk. De vaststellingsovereenkomst moet namelijk worden nagekeken op het recht op een WW-uitkering. Daarnaast kunnen onze juristen ook onderhandelen met de overheidswerkgever voor een betere ontslagregeling. Daarmee heeft u uitzicht op een verbeterde transitievergoeding, een budget voor scholing en de vergoeding van de juridische kosten.

De vaststellingsovereenkomst dient altijd te worden nagekeken op WW-recht. Daarnaast is het mogelijk om een beter ontslagvoorstel uit te onderhandelen. Denk daarbij aan een verhoging van de ontslagvergoeding voor de ambtenaar. Onze juristen hebben de ervaring om dit mogelijk te maken. Bel naar 0202616010 voor onze juristen zodat u vandaag nog geholpen kan worden met uw vaststellingsovereenkomst of voor de mogelijkheden om een voorbeeld daarvan te krijgen.

Ontslag op staande voet voor ambtenaren

Een ambtenaar kan door de toepassing van het gewone ontslagrecht ook op staande voet worden ontslagen. Ontslag op staande voet is de meest vergaande vorm van ontslag omdat de arbeidsovereenkomst onmiddellijk wordt stopgezet vanwege een onherstelbare vertrouwensbreuk tussen ambtenaar en overheidswerkgever. De ambtenaar heeft geen recht meer op loon en wordt meteen naar huis gestuurd.

Een op staande voet gegeven ontslag voor een ambtenaar moet voldoen aan de volgende voorwaarden.

• Een dringende reden. Dit is een reden die dermate ernstig is waardoor de samenwerking onmiddellijk beëindigd moet worden;
• Het ontslag moet meteen na het constateren van de dringende reden worden gegeven aan de ambtenaar. Dat betekent dat de overheidswerkgever duidelijk moet aangeven dat de ambtenaar op staande voet is ontslagen;
• De mededeling van het ontslag moet gepaard gaan met het benoemen van de dringende reden.

Ontslag op staande voet voor de ambtenaar lijkt op strafontslag wegens ernstig plichtsverzuim. Het strafontslag zal voor de meeste overheidswerkgevers en ambtenaren niet meer gelden vanwege de Wnra. Zoals boven is aangegeven geldt het reguliere arbeidsrecht voor de meeste ambtenaren.

Heeft u echter een beslissing ontvangen waarin aan u strafontslag wordt opgelegd? Bel dan naar 020 261 60 10 voor hulp.

Heeft een werknemer dezelfde ontslagbescherming als een ambtenaar?

In principe hebben werknemers en ambtenaren dezelfde ontslagbescherming. Dat geldt bijvoorbeeld voor de grootste groep ambtenaren omdat de Wnra daarop van toepassing is.

Is het noodzakelijk dat ik zelf ontslag neem wanneer ik op staande voet wordt ontslagen als ambtenaar?

Nee, zelf ontslag nemen weerhoudt de overheidswerkgever er niet van om u alsnog op staande voet te ontslaan met alle gevolgen van dien. Zelf ontslag nemen is daarom nooit een optie.

Zijn er voorbeelden van ambtenaren die een ontslag op staande voet met een vaststellingsovereenkomst hebben opgelost?

Ja, dit komt vaak voor. Hiervoor heeft u wel een gespecialiseerde jurist nodig die een vaststellingsovereenkomst bedingt bij de overheidswerkgever. Wij kunnen u daarmee helpen. Bel naar 0202616010 voor vandaag nog juridisch advies bij ontslag en ambtenaren.

Ontslag nemen als ambtenaar

Een ambtenaar kan zelf ontslag nemen wanneer hij daarvoor redenen ziet. De beslissing om op eigen initiatief ontslag te nemen brengt wel mee dat de ambtenaar geen recht heeft op een WW-uitkering. Ook wordt het recht op een transitievergoeding en ontslagvergoeding opgegeven. De gevolgen van ontslag zijn dus voor een ambtenaar financieel voelbaar. Laat u daarom nooit overhalen door uw overheidswerkgever om op eigen verzoek ontslag te nemen omdat u vooral uzelf daarmee benadeelt. Dit geldt vooral bij het bestaan van een arbeidsconflict.

Op eigen verzoek ontslag indienen wordt dus alleen gedaan wanneer er uitzicht is ontstaan op een nieuwe baan.

Onderbouwing voor eigen ontslagverzoek

Zelf ontslag nemen als ambtenaar gebeurt op de grond van artikel 8:1 CAR-UWO en op artikel 94 ARAR. De ambtenaar moet daartoe een verzoek indienen bij de overheidswerkgever. De overheidswerkgever dient vervolgens een beslissing te nemen over het verzoek. De tip is altijd om te kijken of de opzegtermijn goed in acht is genomen en om te vragen om eervol ontslag.

Is zelf ontslag nemen ook eervol ontslag?

In principe wordt een ontslagverzoek van een ambtenaar altijd eervol gegeven. Heeft u een voorbeeldbrief voor ontslag op eigen verzoek voor een ambtenaar? Jazeker, bel naar 020 261 60 10 voor de mogelijkheden. Onze juristen helpen u graag verder met een voorbeeldbrief voor ontslag op eigen verzoek.

Voorbeeld ontslag op staande voet ambtenaar

Ontslag op staande voet van een ambtenaar is sinds de invoering van de Wnra al toegepast. Juridisch gezien spreken we in dit soort gevallen eigenlijk van een ‘werknemer’, maar omdat deze pagina bedoeld is voor ambtenaren blijven we even spreken van een ‘ambtenaar’. Hieronder vatten wij het verhaal voor u samen.

De casus

De ontslagen ambtenaar werkte als controller voor de gemeente Den Haag. Dat is een financiële functie waarbij inzicht en controle had over de geldstromen binnen de gemeente. Vanwege zijn functie en bijbehorende bevoegdheden was hij in staat om jarenlang 1.7 miljoen euro weg te sluizen.

De ambtenaar liep uiteindelijk tegen de lamp omdat collega’s argwaan kregen na een verzoek om een opvallend hoge factuur goed te keuren van een onbekend bedrijf. Dit leidde tot een onderzoek waarbij er meer bedrijven werden gevonden die onbekend waren, maar wel hoge bedragen in rekening hadden gebracht via een factuur en zonder specificatie.

Verder werd een onderzoek ingelast naar het functioneren van de ambtenaar. Daaruit bleek dat de ambtenaar voor in totaal 1.7 miljoen euro facturen van onbekende bedrijven had gefactureerd aan zijn overheidswerkgever. Daarbij wist hij dat de bedrijven en de prestatie tegenover de gemeente niet bestonden. Ook zette hij zijn collega’s per e-mail onder druk om zo snel mogelijk de facturen te betalen.

Conclusie: de ambtenaar had bewust gefraudeerd met valse facturen en heeft zijn eigen overheidswerkgever financieel benadeeld. De overheidswerkgever ontsloeg hem daarom op staande voet.

Ontslag op staande voet bij de rechter

De ambtenaar vocht het ontslag aan bij de rechter, maar vond geen gehoor bij de rechter.

De rechter kwam tot het oordeel dat de ambtenaar bewust valse facturen heeft ingebracht in het betaalsysteem van de gemeente met de bedoeling om de overheidswerkgever te laten betalen voor niet of nauwelijks geleverde diensten van onbekende bedrijven. Vanzelfsprekend heeft dit geleid tot een omvangrijke schade bij de overheidswerkgever. De ambtenaar heeft met zijn frauduleuze gedragingen ambtelijke gedragscodes geschonden en het vertrouwen van de overheidswerkgever misbruikt waardoor het gegeven ontslag op staande voet terecht is gegeven.

Bron: ECLI:NL:RBDHA:2020:6156

Voorbeeld strafontslag ambtenaar

Ambtenaren die niet onder de Wnra vallen kunnen strafontslag krijgen. In dit gedeelte geven een voorbeeld van een ambtenaar die strafontslag kreeg.

Casus strafontslag voor ambtenaar na ontdekking diefstal

De ontslagbrief is een besluit van de overheidswerkgever waarin wordt beslist om strafontslag te geven aan een ambtenaar. De brief die hiervoor is gebruikt beschrijft meteen de casus.

Ontslagbrief aan ambtenaar voor strafontslag

Geachte heer (naam ambtenaar)

Hierbij stel ik u op de hoogte om van mijn besluit om u op grond van artikel (cao overheidswerkgever) disciplinair te bestraffen met de straf van onvoorwaardelijk strafontslag. De door u aangeleverde zienswijze brengt mij niet tot een ander oordeel.

Feiten

U bent sinds 4 april 2009 aangesteld bij (naam overheidswerkgever), laatstelijk in de functie van administratief secretarieel manager. Op 29 juni 2019 bent u voorgedragen voor een disciplinaire straf.

De feiten en omstandigheden die aanleiding hebben gegeven tot uw voordracht voor zojuist genoemde straf zijn gebaseerd op de constatering dat er geld is ontvreemd uit de afdelingskas van de afdeling waar u laatstelijk werkzaam was.

In verband hiermee bent u op 10 juli 2019 gehoord door de heer (naam van functionaris als bedoeld in het cao) en mevrouw (naam van de arbeidsjurist). Van dit gesprek is een verslag gemaakt door de arbeidsjurist en naar u toegestuurd. Op 15 juli 2019 heeft u een eigen versie van dit verslag naar ons opgestuurd. Dit verslag wordt gehecht aan het door ons opgemaakte gespreksverslag. Op 20 juli 2019 hebben wij een voorgenomen besluit naar u toegestuurd. Hierop heeft u via uw juridisch adviseur een zienswijze opgesteld en naar ons toegestuurd. Uw zienswijze komt samenvattend neer op het volgende.

Samenvatting zienswijze

• Uw persoonlijke omstandigheden op persoonlijk gebied;
• Uw meewerkende houding;
• U wil in gesprek over een minnelijke schikking om het strafontslag op te lossen.

Plichtsverzuim ambtenaar

Aan u wordt plichtsverzuim ten laste gelegd. U had namelijk de taak en de bevoegdheid om de kas van uw afdeling bij te houden. Als er extra geld nodig was voor een onverwachte kostenpost, dan kon u om extra geld vragen uit de algemene kluis. Na een kascontrole zijn er vragen aan u gesteld waarbij u heeft bekend dat u moedwillig geld heeft ontvreemd uit de kas.

Oplossing strafontslag ambtenaar

De ambtenaar in kwestie werd door ons geholpen en kreeg uiteindelijk na onderhandelingen een minnelijke regeling. De diefstal kon niet helemaal worden bewezen door de overheidswerkgever waardoor een vaststellingsovereenkomst voor de ambtenaar de enige oplossing was voor dit arbeidsgeschil.