COVID-19 en arbeidsconflicten op de werkvloer

Coronacrisis: COVID-19 en arbeidsconflicten op de werkvloer en privacy.

Leestijd: 10 – 15 minuten.

Vanaf 23 maart 2020 zijn er regels gesteld voor bepaalde organisaties voor het bestrijden en indammen van het coronavirus. Deze organisaties blijken daar in de praktijk nogal moeite mee te hebben. Dit irriteert werknemers die ons berichten en opbellen met vragen. Onze arbeidsjuristen hebben een nieuw aantal vragen en antwoorden voor u op een rij gezet.

Werkgever moet zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving

We zijn gebeld door werknemers uit verschillende beroepsgroepen met arbeidsrechtelijke vragen. Mensen die cruciale beroepen uitoefenen hebben daarbij de meeste zorgen. Dat verschilt van een kok van een restaurant die zich zorgen maakt over de afstandsregel van anderhalve meter tot de zorgmedewerker die met patiënten moet werken die besmet zijn met COVID-19.

De werkgever is verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. De werknemer mag dus verwachten dat hij schadevrij het werk kan verlaten. De werkgever moet daarbij alles in werking stellen om risico’s op schade bij de werknemer in de uitoefening van zijn werk te minimaliseren. De werknemers in kwestie vrezen besmetting dan wel verspreiding van het coronavirus of COVID-19 op de werkvloer omdat de regels van de overheid en dan in het bijzonder het RIVM, niet in acht worden genomen door de werkgever, collega’s en soms door klanten van de werkgever.

Werknemer denkt vaak aan werkweigering

Werknemers uit bovenstaande beroepsgroepen stellen vragen of werkweigering een optie is. Deze vragen zijn het resultaat van een onveilige werkomgeving en een passieve werkgever. Werkweigering is eigenlijk nooit een optie omdat het een reden is voor ontslag op staande voet. Ontslag op staande voet betekent geen recht op een WW-uitkering en onmiddellijk verlies van werk en loon. Als werknemer is er dus alles aan gelegen om ontslag op staande voet te vermijden.

Als u als werknemer zorgen heeft over coronabesmetting op de werkvloer, dan is het verstandig om dit bespreekbaar te maken met de werkgever. De werkgever mag aangesproken worden op zijn verplichting om een gezonde werkplaats te organiseren. Echter, het is vaak in het eerste gesprek aangeraden op een rustige manier uw zorgen bespreekbaar te maken. Geef de werkgever volop de tijd en mogelijkheden om uit te leggen hoe hij de veiligheid van de werkvloer bevordert.

Kan ik ontslagen worden door een arbeidsconflict in verband met corona of COVID-19?

Dat hangt van de omstandigheden van het arbeidsconflict af. Zolang u zich als een goed werknemer heeft gedragen heeft u in principe niets te vrezen. U kunt alleen op staande voet ontslagen worden wanneer u iets heeft gedaan of gezegd wat niet door de beugel kan. Als u een verhit gesprek heeft gehad is het belangrijk dat u zich beheerst en niet gaat schelden of anderszins dreigende taal gebruikt. Gebruik van fysiek geweld is vanzelfsprekend altijd een reden voor ontslag op staande voet.

Ontslag met wederzijds goedvinden door vaststellingsovereenkomst of beëindigingsovereenkomst tijdens coronacrisis

Daarnaast kan een arbeidsconflict wel leiden tot een verstoorde arbeidsrelatie waardoor de werkgever u een vaststellingsovereenkomst of een beëindigingsovereenkomst zal aanbieden. Ontslag met wederzijds goedvinden is namelijk altijd een optie, ook bij een arbeidsconflict.

Kan ik ontslagen worden wanneer ik besmet ben met corona?

Nee, ziekte in welke vorm dan ook is nooit een reden voor ontslag. Ontslag op staande voet moet voldoen aan formele redenen en moet steunen op een dringende reden. Zoals hierboven aan de orde is gekomen moet het gaan om vergaand onfatsoenlijk gedrag. Daar hoort besmetting door COVID-19 niet bij.

Ontbinding arbeidsovereenkomst door kantonrechter

De werkgever kan ook een procedure starten bij de kantonrechter om uw arbeidsovereenkomst te laten ontbinden. Dat betekent dat de werkgever de kantonrechter zal vragen om de arbeidsovereenkomst te ontbinden om een of meerdere redenen. Waarschijnlijk zal de werkgever inzetten op een verstoorde arbeidsrelatie in combinatie met andere redenen. Echter, omdat de rechtspraak tijdens de coronacrisis dicht zijn is deze procedure het minst waarschijnlijk. Let wel, de procedure kan altijd gestart worden door de werkgever.

Mijn werkgever vraagt mij of ik besmet ben met corona of in de buurt van besmette mensen ben geweest. Mag dit?

De werkgever mag dit niet doen. Uw medische gegevens worden beschermd onder de Algemene Verordening Gegevens bescherming (AVG). Deze gegevens mogen dus niet door de werkgever worden verwerkt. De AVG biedt werkgevers wel de ruimte om specifieke informatie te verwerken van zieke werknemers om te weten of het loon doorbetaald moet worden.

Echter, besmette werknemers zullen en moeten een goed werknemer zijn en de werkgever en collega’s beschermen tegen besmetting als zij zelf besmet zijn geraakt. De besmette werknemer zal daarom in de meeste gevallen zijn besmetting kenbaar maken. Het privacyrecht van de werknemer zal dan ook waarschijnlijk geen reden zijn voor een arbeidsconflict.

Overige vragen

Het coronavirus roept veel vragen op over werk en inkomen bij zowel werknemers als werkgevers. Mochten uw vragen hier niet tussen staan, dan nodigen wij u graag uit om ons te bellen 020 261 60 10. Onze juristen staan klaar tijdens de coronacrisis en werken vanuit veilige omgevingen. Zij kunnen u altijd terugbellen.