Een concurrentiebeding is een schriftelijke afspraak in de arbeidsovereenkomst of een aanvulling daarop waarin werknemer en werkgever hebben verklaard dat de werknemer niet bij een concurrent van de werkgever in dienst treedt of zelf een concurrerend bedrijf start. Het beding wordt afgesproken bij het aangaan van het arbeidscontract, maar is van kracht nadat het dienstverband is beëindigd.
Wanneer is een concurrentiebeding toegestaan en wat mag een werkgever opnemen in een concurrentiebeding?
- Een concurrentiebeding dient schriftelijk te zijn opgenomen in het arbeidscontract, gedragsreglement of bijlage bij de arbeidsovereenkomst. Een mondelinge concurrentiebeding is niet rechtsgeldig;
- In de regel is een concurrentiebeding alleen van toepassing bij een vast contract. Een non-concurrentiebeding is toegestaan bij een bepaalde tijd contract als het gaat om een functie waarin gewerkt wordt met bedrijfsgevoelige informatie. Bekijk dus altijd de looptijd van het arbeidscontract en of de functiebeschrijving toegang geeft tot concurrentieversterkende gegevens;
- Een concurrentiebeding moet een afbakening bevatten. Dat betekent dat duidelijk moet worden opgeschreven bij welke concurrenten een dienstverband niet toegestaan is, welke functies of bedrijfsmatige activiteiten niet uitgeoefend mogen worden en binnen welk gebied een arbeidsovereenkomst met een concurrent of uitzetten van ondernemende activiteiten ongeoorloofd is.
Wanneer mag je een concurrentiebeding opnemen?
Het is niet toegestaan bij:
- Bepaalde tijd contracten zonder verwerking van bedrijfsgevoelige informatie;
- Arbeidscontracten van werknemers die jonger zijn dan 18 jaar;
- Wanneer het concurrentieverbod niet schriftelijk is opgenomen.
In de praktijk werken deze uitzonderingen niet in het voordeel van de werknemer. Werknemers die tegen een non-concurrentiebeding aanlopen zijn over het algemeen minimaal 18 jaar en hebben een vast contract met een schriftelijk concurrentiebeding.
Wat betekent een het voor werknemer en werkgever?
Een concurrentiebeding balanceert zeer nauw tussen twee belangen: De werkgever beschermt zich tegen oneerlijke concurrentie van de werknemer als startende ondernemer of tegen een al bestaande concurrent die sterker kan worden door een dienstverband aan te gaan met deze werknemer. De werknemer ziet vooral dat zijn bewegingsvrijheid op de arbeidsmarkt wordt beknot. Het advies is om hier vooral met de werkgever over te praten en eerlijk te zijn over de gevolgen die het voor u heeft.
Mijn concurrentiebeding voldoet aan alle eisen, maar ik voel er niet prettig bij. Kan het concurrentiebeding alsnog ongeldig zijn?
Ja, een concurrentiebeding hoeft niet altijd rechtsgeldig te zijn. De omstandigheden van u als werknemer kunnen meebrengen dat het non-concurrentiebeding ongeldig is als dit buitenproportionele gevolgen voor u heeft. Dat is bijvoorbeeld het geval als u haast geen nieuwe baan kan vinden en dat uw opgedane kennis bij de werkgever geen aanvulling is voor een concurrerende werkgever. In dat geval zou het verbod tot concurrentie niet toegestaan zijn.
Hoe kom ik ervan af?
Een concurrentiebeding of een non-concurrentiebeding hoeft niet altijd geldig te zijn of geldig te blijven. De omstandigheden van de werknemer en werkgever kunnen dit verbod tot wedijveren ongeldig doen verklaren met een vaststellingsovereenkomst. Daarin kan worden aangegeven dat het verbod komt te vervallen.
Het eerste advies bij vernietiging van het non-concurrentiebeding is om hier zelf concrete afspraken over te maken met uw werkgever. Als dat niet lukt, probeer dan een mediator in te schakelen via Novum juristen (020 261 60 10). Zo kan het concurrentiebeding via een vaststellingsovereenkomst ongeldig worden verklaard. Verder is het mogelijk om de rechter te vragen om aanpassing of vernietiging van het concurrentiebeding. Daarbij is juridische ondersteuning nodig. Bel naar bovenstaand nummer voor juridisch advies.
Hoelang mag het duren?
In de regel is de looptijd van een concurrentiebeding één jaar. Een concurrentiebeding vervalt dus een jaar nadat deze van kracht is gegaan. De werkgever mag dus in een concurrentiebeding een jaartermijn opnemen in het concurrentiebeding. Let wel, een langere periode kan worden toegestaan. Het is dan wel aan de werkgever om uit te leggen waarom het concurrentieverbod langer dan een jaar moet duren.
Wat is het verschil tussen een concurrentiebeding en een relatiebeding?
Een concurrentiebeding kunt u als een werkverbod zien. Het is een werknemer dan verboden om te werken voor een concurrent van de werkgever of om zelf een eigen bedrijf te beginnen dat een concurrent van de werkgever kan worden. Een relatiebeding kunt u zien als een contactverbod waarbij contact tussen de werknemer en de zakelijke relaties van de werkgever verboden is.
Bij een relatiebeding kan het dus toegestaan zijn dat de werknemer wel een eigen bedrijf begint en een concurrent wordt van de werkgever, maar dat het hem wel verboden is om contact te zoeken met de klantenkring van zijn ex-werkgever.
Tenzij anderszins schriftelijk overeengekomen, is het de werknemer niet toegestaan gedurende de looptijd van deze arbeidsovereenkomst en gedurende een periode van twaalf maanden na de beëindiging van het dienstverband, binnen Nederland, direct of indirect, zowel voor eigen rekening als ten behoeve van derden, in dienstverband of anderszins, in enigerlei vorm:
- Werkzaam of betrokken te zijn in of bij enige onderneming met activiteiten op het terrein gelijk aan, vergelijkbaar met of anderszins concurrerend met dat van werkgever en / of aan werkgever gelieerde ondernemingen, indien het werkzaamheden betreft op het terrein waar de medewerker werkzaam in is geweest;
- Activiteiten te verrichten ten behoeve van of contacten te onderhouden met bestaande dan wel voormalige relaties of kandidaten van werkgever en / of aan werkgever gelieerde ondernemingen, met wie werknemer gedurende het dienstverband direct in contact is geweest of waartoe werknemer toegang zou kunnen hebben;
- Werknemers van werkgever en / of aan werkgever gelieerde ondernemingen te benaderen teneinde hen te bewegen hun dienstverband bij werkgever of aan werkgever gelieerde ondernemingen, te beëindigen en / of hen te bewegen voor werknemer dan wel voor derden werkzaamheden te verrichten.